Poland IT Hub

Formatowanie komputera Mac i instalacja czystego macOS to skuteczny sposób na rozwiązanie problemów z wydajnością, przygotowanie urządzenia do sprzedaży oraz uzyskanie świeżego startu systemu.

Spis treści

W nowoczesnych modelach możesz skorzystać z automatycznej opcji Wymaż zawartość i ustawienia (macOS Monterey i nowsze), a w starszych – z trybu odzyskiwania i Narzędzia dyskowego. Niezależnie od metody, pamiętaj: proces usuwa wszystkie dane – kopia zapasowa jest obowiązkowa.

Fundamentalne przygotowanie i warunki wstępne

Przed czyszczeniem dysku wykonaj poniższe kroki – to oszczędzi czas i ograniczy ryzyko błędów:

  1. Utwórz kopię zapasową – najlepiej w Time Machine (Ustawienia systemowe > Time Machine > Ustaw jako dysk kopii zapasowej). Alternatywnie zgraj ważne pliki na dysk zewnętrzny lub do chmury (iCloud, Dropbox, OneDrive, Google Drive).
  2. Wyloguj się ze wszystkich usług Apple – Apple ID (Ustawienia systemowe > Apple ID > Wyloguj się), wyłącz iCloud i Znajdź mój Mac, wyloguj się z iMessage, App Store i Muzyki. Jeśli sprzedajesz Maca, to krok obowiązkowy.
  3. Zapewnij stabilne połączenie z internetem i zasilanie – w trakcie pobierania i instalacji systemu nie przerywaj połączenia; na laptopie pracuj z podłączonym zasilaczem.
  4. Zbierz licencje i klucze – zanotuj licencje, klucze aktywacyjne i numery seryjne aplikacji, które będziesz instalować ponownie.
  5. Sprawdź sposób uruchamiania trybu odzyskiwania – na Apple Silicon przytrzymaj przycisk zasilania; na Intel użyj skrótu Command‑R. Zrozumienie tych różnic oszczędzi czas i pomoże uniknąć błędów.

Metoda: „Wymaż zawartość i ustawienia” (najszybsza)

Ta metoda działa na macOS Monterey 12 i nowszych dla Maców z Apple Silicon lub czipem Apple T2. Usuwa dane i ustawienia, pozostawiając system macOS w aktualnie zainstalowanej wersji.

Wybierz ścieżkę odpowiednią dla Twojej wersji systemu:

  • macOS Ventura 13 i nowsze – Ustawienia systemowe > Ogólne > Przenieś lub zeruj > Wymaż zawartość i ustawienia,
  • macOS Monterey 12 – Preferencje systemowe > Wymaż zawartość i ustawienia z paska menu,
  • postępuj zgodnie z asystentem, a po wymazaniu kliknij Uruchom ponownie.

Jeśli oddajesz lub sprzedajesz Maca, nie przechodź konfiguracji po restarcie. Gdy pojawi się asystent ustawień, przytrzymaj przycisk zasilania, aby wyłączyć urządzenie – pozostanie gotowe dla nowego właściciela.

Tradycyjna metoda: tryb odzyskiwania + Narzędzie dyskowe

Ta ścieżka działa na większości Maców i daje pełną kontrolę nad formatowaniem dysku oraz ponowną instalacją systemu.

Wejście do trybu odzyskiwania

Wybierz procedurę odpowiednią dla procesora:

  • Apple Silicon – wyłącz Maca, następnie przytrzymaj przycisk zasilania do pojawienia się „Wczytywanie opcji uruchamiania”,
  • Intel – włącz Maca i natychmiast przytrzymaj Command‑R do pojawienia się logo Apple lub kuli ziemskiej,
  • w razie problemów skorzystaj z wariantów dla Intela: Option‑Command‑R (najnowsza zgodna wersja) lub Option‑Shift‑Command‑R (wersja dostarczona z Makiem lub najbliższa).

Poniższa tabela podsumowuje skróty i to, co instalują:

Platforma Skrót/akcja Efekt
Apple Silicon Przytrzymaj zasilanie Wejście do opcji uruchamiania i trybu odzyskiwania; instalacja ostatnio używanej wersji macOS zgodnej z urządzeniem.
Intel Command‑R Wbudowane odzyskiwanie; instaluje ostatnio używaną wersję macOS.
Intel Option‑Command‑R Odzyskiwanie z Internetu; instaluje najnowszą zgodną wersję macOS.
Intel Option‑Shift‑Command‑R Odzyskiwanie z Internetu; instaluje wersję dostarczoną z Makiem lub najbliższą nadal dostępną.

Wymazywanie dysku w Narzędziu dyskowym

Po wejściu do trybu odzyskiwania otwórz Narzędzie dyskowe i wymaż dysk startowy:

  1. Wybierz dysk startowy (np. „Macintosh HD”) z paska bocznego i kliknij Wymaż.
  2. Nadaj nazwę woluminowi i wybierz format: APFS dla nowszych systemów lub Mac OS Extended (Journaled) dla starszych.
  3. Potwierdź przyciskiem Wymaż i po zakończeniu kliknij Gotowe.

Bezpieczne nadpisywanie danych nie jest wspierane dla dysków SSD w Narzędziu dyskowym. Dla ochrony danych włącz FileVault po ponownej instalacji.

Instalacja czystego systemu macOS

Gdy dysk jest wymazany, zainstaluj system od nowa:

  1. W oknie narzędzi wybierz Zainstaluj ponownie macOS i kliknij Dalej/Kontynuuj.
  2. Zaakceptuj licencję, wybierz wolumin Macintosh HD i rozpocznij instalację.
  3. Pozostaw Maca podłączonego do zasilania. Wielokrotne restarty i zatrzymujące się paski postępu są normalne.
  4. Po zakończeniu przejdź przez asystenta ustawień (język, Wi‑Fi, Apple ID itp.).

Metoda zaawansowana: bootowalny instalator USB

To rozwiązanie dla administratorów i zaawansowanych użytkowników – idealne, gdy odzyskiwanie z Internetu zawodzi lub instalujesz macOS na wielu urządzeniach.

Pobranie instalatora

Masz dwie opcje: App Store lub Terminal. W Terminalu możesz sprawdzić i pobrać pełne instalatory następującymi komendami:

Aby wyświetlić dostępne pełne instalatory:

softwareupdate --list-full-installers

Aby pobrać najnowszy zgodny instalator:

softwareupdate --fetch-full-installer

Aby pobrać konkretną wersję (np. 14.0):

softwareupdate --fetch-full-installer --full-installer-version 14.0

Tworzenie nośnika USB

Podłącz pendrive o pojemności co najmniej 16 GB i zanotuj jego nazwę woluminu (np. MyVolume). Następnie użyj odpowiedniej komendy createinstallmedia (przykłady):

Dla macOS Sequoia:

sudo /Applications/Install\ macOS\ Sequoia.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Dla macOS Sonoma:

sudo /Applications/Install\ macOS\ Sonoma.app/Contents/Resources/createinstallmedia --volume /Volumes/MyVolume

Po wyświetleniu monitu wpisz hasło administratora i poczekaj na zakończenie procesu. Tworzenie nośnika może potrwać kilkanaście minut.

Uruchamianie z USB i instalacja

Uruchom Maca z przygotowanego nośnika:

  • Apple Silicon – wyłącz, podłącz USB, przytrzymaj przycisk zasilania do pojawienia się opcji startowych, wybierz instalator,
  • Intel – wyłącz, podłącz USB, włącz i przytrzymaj Option (Alt), wybierz instalator,
  • na Macach z Apple T2 w razie potrzeby zezwól na start z nośników zewnętrznych w Narzędziu bezpiecznego uruchamiania.

Następnie wybierz Zainstaluj macOS i postępuj zgodnie z instrukcjami na ekranie.

Rozwiązywanie problemów i alternatywne czyszczenie

Jeśli napotkasz trudności, sprawdź te typowe scenariusze i rozwiązania:

  • Brak opcji „Wymaż zawartość i ustawienia” – wymaga macOS Monterey lub nowszego oraz Maca z Apple Silicon albo Apple T2; w przeciwnym razie użyj trybu odzyskiwania;
  • Komunikat o konieczności wymazania innych woluminów – jeśli masz Boot Camp, usuń partycję Windows w Asystencie Boot Camp i spróbuj ponownie;
  • Błędy w odzyskiwaniu z Internetu – użyj stabilnej sieci przez DHCP (Wi‑Fi/Ethernet); unikaj sieci z 802.1X i PPPoE (jeśli router nie obsługuje PPPoE);
  • Problem z uruchomieniem trybu odzyskiwania – spróbuj alternatywnych skrótów: Command‑R, Option‑Command‑R, Option‑Shift‑Command‑R;
  • Instalator nie widzi dysku – wymaż dysk w Narzędziu dyskowym; jeśli nie działa, możliwa usterka nośnika – skontaktuj się ze Wsparciem Apple lub serwisem;
  • Chcesz wyczyścić Maca bez pełnego resetu – skorzystaj z instrukcji „wymazania Maca” dla Apple Silicon lub Intela w dokumentacji Apple.

Niuanse modeli i wersji systemu

Apple Silicon (M1, M2, M3 itd.) oferuje ujednolicone procedury i prostszy rozruch do opcji odzyskiwania. Starsze Mace z Intel (zwłaszcza z Apple T2) mogą wymagać dodatkowych kroków lub zmian ustawień bezpieczeństwa.

W kwestii formatów i schematów partycji stosuj standardy zgodne z erą systemu:

  • APFS + mapa GUID – domyślny wybór dla nowoczesnych systemów (SSD i macOS High Sierra oraz nowsze),
  • Mac OS Extended (Journaled) + mapa GUID – dla starszych wersji macOS i specyficznych zgodności,
  • dla instalacji Windows użyj Asystenta Boot Camp zamiast ręcznego dzielenia dysku.

Po instalacji sprawdź aktualizacje systemu i aplikacji, aby korzystać z najnowszych poprawek bezpieczeństwa i funkcji. Proces formatowania jest nieodwracalny – upewnij się, że kopia zapasowa jest kompletna i sprawdzona.