Sam Altman to jeden z najbardziej wpływowych wizjonerów technologicznych współczesności, który stanął na czele rozwoju sztucznej inteligencji dzięki kierowaniu OpenAI i stworzeniu ChatGPT.
- Wczesne życie i lata kształtowania – geneza wizjonera technologii
- Loopt – pierwsze przedsięwzięcie i lekcja venture capital
- Y Combinator – rozszerzanie wizji akceleracji startupów
- OpenAI – założenie organizacji do badań i rozwoju AI
- Narodziny ChatGPT i wejście Altmana w rolę lidera AI
- Kryzys i powrót – konflikt zarządu w listopadzie 2023
- Spór z Elonem Muskiem – konkurencja i różnice filozoficzne
- Portfel inwestycyjny i przedsięwzięcia poza OpenAI
- Worldcoin i biometryczne systemy tożsamości
- Życie prywatne i zobowiązania filozoficzne
- Filozofia dotycząca sztucznej inteligencji, bezpieczeństwa i przyszłości
- Najnowsze wydarzenia i trwający wpływ
Urodzony w Chicago 22 kwietnia 1985 r., wychowany w St. Louis w stanie Missouri, od najmłodszych lat wykazywał niezwykłe zdolności techniczne, które doprowadziły go do współzałożenia jednej z najcenniejszych firm AI na świecie.
Mimo że w 2024 r. ma 39 lat, jego wpływ na branżę technologiczną jest wyjątkowy, co potwierdza miejsce na liście TIME 100 najbardziej wpływowych ludzi w 2023 r.
Tym, co go wyróżnia, jest nie tylko zdolność pozyskiwania kapitału i prowadzenia organizacji w kryzysie, ale też jasno artykułowana wizja AGI jako przełomu cywilizacyjnego oraz dążenie, by jego korzyści były szeroko dostępne. Jego droga od młodego pasjonata Apple Macintosh do CEO firmy o wycenie 157 mld USD to historia ambicji i konsekwencji.
Wczesne życie i lata kształtowania – geneza wizjonera technologii
Samuel Harris Altman dorastał w czasach rewolucji komputerów osobistych, gdy demokratyzacja mocy obliczeniowej zmieniała społeczeństwo. Dzieciństwo w St. Louis uformowało jego zainteresowania technologią i światopogląd.
W wieku ośmiu lat otrzymał pierwszy komputer — Apple Macintosh — który okazał się przełomem. Uczył się programowania i rozkładał sprzęt na części, by zrozumieć, jak działa.
To były złote czasy informatyki: można było robić na komputerze, co się tylko chciało, bardzo łatwo było nauczyć się programowania i to było po prostu szaleńczo fajne i ekscytujące.
Wczesne zanurzenie w świecie komputerów dało mu intuicyjne zrozumienie, jak technologia może wzmacniać możliwości człowieka.
W liceum John Burroughs School jego pasja do technologii, matematyki i nauki tylko rosła. Ważna okazała się relacja z nauczycielem informatyki, który podzielał jego fascynację przyszłością AI.
Do czasu ukończenia szkoły w 2003 r. Altman rozumiał zarówno systemy techniczne, jak i ich potencjał biznesowy, co przygotowało go do studiów na Stanford University.
Lata na Stanfordzie (2003–2005) były kluczowe: informatyka, praca w laboratorium AI i lekcje ryzyka. Najwięcej, jak mówi, dały mu nocne partie pokera:
Nauczyło mnie to dostrzegania wzorców w zachowaniach ludzi w czasie, podejmowania decyzji przy bardzo niepełnych informacjach — to świetna gra.
Myślenie probabilistyczne i decyzje przy niepewności stały się fundamentem jego stylu zarządzania i podejścia do ryzyk egzystencjalnych AI.
Po dwóch latach zrezygnował ze studiów, uznając, że praktyka uczy go więcej niż wykłady — to wzorzec, który będzie mu towarzyszył.
Loopt – pierwsze przedsięwzięcie i lekcja venture capital
W 2005 r., mając 19 lat, współzałożył Loopt — mobilną aplikację społecznościową opartą na lokalizacji, która znalazła się w pierwszej kohorcie Y Combinator. Mentorem Altmana został Paul Graham.
Jako CEO pozyskał ponad 30 mln USD od czołowych funduszy (NEA, Sequoia Capital, YC) i zawierał partnerstwa z operatorami, m.in. Sprint. Mimo to produkt nie zdobył masowej bazy użytkowników i w 2012 r. spółkę przejął Green Dot Corporation za 43,4 mln USD (wcześniej wyceniana na 175 mln USD).
Nauczyłem się, że nie da się skłonić ludzi do robienia czegoś, czego nie chcą.
Finansowo sukces, produktowo porażka — doświadczenie, które ugruntowało w nim konieczność rozwiązywania realnych problemów użytkowników.
Y Combinator – rozszerzanie wizji akceleracji startupów
W 2011 r. dołączył do Y Combinator, a w lutym 2014 r. został prezesem YC z rekomendacji Paula Grahama. W portfolio były już m.in. Airbnb, Dropbox, Instacart, Reddit, Stripe, Twitch i DoorDash.
W latach 2014–2019 skalował YC, celując w 1000 nowych spółek rocznie, rozszerzając fokus na „hard tech”. Do grudnia 2015 r. łączna wartość spółek YC przekraczała 65 mld USD. Jako inwestor wcześnie wsparł m.in. Reddita (udziały warte ponad 1 mld USD w 2024 r.), Airbnb i Stripe.
Ugruntował reputację menedżera i inwestora z wyjątkowym wyczuciem założycieli wygrywających w skali.
OpenAI – założenie organizacji do badań i rozwoju AI
W grudniu 2015 r. współzałożył OpenAI (non profit) z Elonem Muskiem, Gregiem Brockmanem, Ilyą Sutskeverem i Wojciechem Zarembą. W inicjatywie uczestniczyli też Jessica Livingston, Peter Thiel, AWS i Microsoft. Zadeklarowano 1 mld USD finansowania wstępnego i misję rozwoju AI „najbardziej korzystnego dla całej ludzkości”.
Model non profit od początku podkreślał wagę celu: bezpiecznego rozwoju AGI.
W 2019 r. powstał hybrydowy model z podmiotem for profit nadzorowanym przez non profit oraz mechanizmem „capped‑profit” (np. ok. 1,3x), co miało pogodzić wymogi kapitału z misją.
Najważniejsze kamienie milowe badań i produktów OpenAI przedstawiają się następująco:
- GPT‑2 – przełomowe demonstrowanie mocy architektury transformer w 2019 r.;
- GPT‑3 – skok jakości generowania języka i możliwości aplikacyjnych w 2020 r.;
- DALL·E – generowanie obrazów z tekstu, otwierające erę kreatywnej AI w 2021 r.;
- ChatGPT – publiczne udostępnienie asystenta konwersacyjnego 30 listopada 2022 r.;
- GPT‑4o, Sora 2 – multimodalność i wideo nowej generacji w 2025 r..
Narodziny ChatGPT i wejście Altmana w rolę lidera AI
W marcu 2019 r. odszedł z funkcji prezesa YC, by w pełni skupić się na OpenAI jako CEO. Potem nastąpiła seria premier zakończona eksplozją popularności ChatGPT.
today we launched ChatGPT. try talking with it here
W 5 dni serwis zdobył ponad 1 mln rejestracji, a do sierpnia 2025 r. około 700 mln tygodniowo aktywnych użytkowników.
To jedna z najszybciej rosnących aplikacji w historii, która wyniosła Altmana na arenę międzynarodową.
Występował przed Senatem USA, podkreślając potencjał i ryzyka AGI oraz potrzebę rozwiązania problemu alignmentu. Mówił wprost, że jego „probability of doom” nie jest zerowe.
Kryzys i powrót – konflikt zarządu w listopadzie 2023
17 listopada 2023 r. rada OpenAI odwołała Altmana, zarzucając brak „konsekwentnej szczerości” w komunikacji. Za decyzją stali m.in. Helen Toner, Adam D’Angelo, Tasha McCauley oraz współzałożyciel i główny naukowiec Ilya Sutskever.
Ponad 500 z ok. 770 pracowników podpisało list otwarty, grożąc odejściem do zespołu AI w Microsoft. Sam Sutskever publicznie wyraził żal za swój głos.
Po pięciu dniach intensywnych negocjacji Altman wrócił na stanowisko CEO, a powołano nową radę (przew. Bret Taylor; członkowie: Lawrence Summers, Adam D’Angelo).
Spór z Elonem Muskiem – konkurencja i różnice filozoficzne
Relacja z Elonem Muskiem (odejście z rady w 2018 r.) stała się osią sporu o misję i model działania OpenAI. Musk sprzeciwiał się restrukturyzacji z 2019 r., uznając ją za odejście od idei non profit.
Albo róbcie coś własnego, albo kontynuujcie OpenAI jako non profit.
Gdy jego kierunek nie został przyjęty, Musk w 2023 r. założył xAI (asystent Grok), a w 2024 r. pozwał OpenAI i Altmana. Sąd odmówił wstępnego zakazu, lecz dopuścił część zarzutów do procesu.
Spór dwóch ikon branży odsłania napięcie między komercjalizacją a misyjnością w rozwoju AI.
Portfel inwestycyjny i przedsięwzięcia poza OpenAI
Altman to również aktywny inwestor: do 2024 r. zgromadził udziały w ponad 400 spółkach o łącznej wartości ok. 2,8 mld USD. W OpenAI pobierał pensję 76 001 USD (2023 r.) i deklarował, że nie posiada udziałów w spółce.
Największe zaangażowania dotyczą „hard tech” i rozwiązywania wyzwań cywilizacyjnych: energii, długowieczności i bezpieczeństwa AI.
Poniżej zestawienie dwóch kluczowych inwestycji Altmana poza OpenAI:
| Spółka | Branża / cel | Skala inwestycji | Kamienie milowe |
|---|---|---|---|
| Helion Energy | energia fuzyjna | 375 mln USD (udział w rundzie Series E, łącznie 500 mln USD) | umowa PPA z Microsoftem na 50 MW w 2028 r.; porozumienie z Nucor na 500 MW w latach 30. |
| Retro Biosciences | longevity / odwracanie starzenia | 180 mln USD finansowania początkowego | w 2025 r. komunikat o 50‑krotnym wzroście markerów reprogramowania komórek dzięki GPT‑4b micro |
Dodatkowo w 2021 r. współzałożył AltC Acquisition Corp (SPAC) z Michaelem Kleinem i połączył ją z Oklo (energia jądrowa), wprowadzając firmę na giełdę. W kwietniu 2025 r. zrezygnował z funkcji przewodniczącego Oklo, by uniknąć konfliktu interesów z OpenAI.
Worldcoin i biometryczne systemy tożsamości
Altman współzałożył Worldcoin (później World) — projekt globalnej tożsamości cyfrowej opartej na skanowaniu tęczówki przez urządzenie Orb. W zamian powstaje unikalny World ID — „dowód człowieczeństwa”. Do maja 2024 r. ponad 5 mln osób zeskanowało tęczówki.
Projekt odzwierciedla przekonanie, że wiarygodne odróżnianie ludzi od maszyn online stanie się kluczowe w erze AI.
Worldcoin mierzy się jednak z barierami regulacyjnymi i etycznymi: decyzja Wysokiego Trybunału Kenii, zastrzeżenia organów niemieckich, wstrzymania i kontrole w Hiszpanii, Indiach i Indonezji. Krytycy mówią o „kolonializmie danych”. Firma podaje ok. 17,5 mln przetworzonych World ID.
Życie prywatne i zobowiązania filozoficzne
W 2024 r. poślubił Olivera Mulherina, australijskiego inżyniera oprogramowania po Uniwersytecie w Melbourne, podczas kameralnej ceremonii na Hawajach. W lutym 2025 r. ogłosił narodziny pierwszego syna.
W maju 2024 r. obaj podpisali Giving Pledge, deklarując przekazanie większości majątku na cele dobroczynne. Altman jest otwarcie gejem od 17. roku życia i jest wegetarianinem.
W 2016 r. ujawnił, że przygotowuje się na skrajne scenariusze (m.in. „broń, złoto, jodek potasu, antybiotyki, baterie, woda, maski gazowe, ziemia w Big Sur”), co wywołało dyskusje o ryzykach egzystencjalnych.
Filozofia dotycząca sztucznej inteligencji, bezpieczeństwa i przyszłości
Altman łączy optymizm z ostrożnością. Uważa, że gdyby ludzie z 2025 r. zobaczyli, co każdy będzie mógł robić z asystentami AI w 2035 czy 2045 r., byliby „oszołomieni”. Widzi AGI jako technologię potencjalnie najbardziej dobroczynną w historii, o czym pisał w eseju The Gentle Singularity.
To narracja o wzroście inteligencji i obfitości energii, które otwierają nową przestrzeń ludzkiej kreatywności.
Z drugiej strony przyznaje, że ryzyko „doom” nie jest zerowe. Kluczowe jest rozwiązanie alignmentu i rozsądna polityka publiczna.
rozsądna regulacja, która nas nie spowolni
Analizuje też konsekwencje ekonomiczne AI. Otwarcie mówi, że „AI wyeliminuje wiele obecnych miejsc pracy”, choć powstaną nowe role. Od lat promuje powszechny dochód podstawowy, finansując badania z wypłatami 1000 USD miesięcznie bez warunków.
W świecie radykalnej automatyzacji UBI może być konieczny, by zapewnić szeroki dobrobyt — wymaga to świadomych decyzji politycznych.
Najnowsze wydarzenia i trwający wpływ
W 2025 r. Altman nadal kieruje OpenAI w czasie gwałtownego postępu i ostrej konkurencji. Pojawienie się chińskich rywali, jak DeepSeek, pokazało, że zaawansowane możliwości można osiągać niższym kosztem, co zaostrzyło globalny wyścig i debatę o efektywności, wymaganiach obliczeniowych i geopolityce.
OpenAI publikuje kolejne kamienie milowe, m.in. GPT‑4o, Sora 2 oraz wyspecjalizowane systemy do projektowania białek i odkryć naukowych.
Każdy postęp techniczny rodzi równocześnie pytania o nadzór, testy bezpieczeństwa i przygotowanie społeczeństwa.
Dla pełniejszego kontekstu kluczowych momentów w karierze Altmana warto odnotować następującą oś czasu:
- 2005 – współzałożenie Loopt i udział w pierwszej kohorcie Y Combinator;
- 2014 – objęcie funkcji prezesa Y Combinator;
- 2015 – współzałożenie OpenAI i deklaracja 1 mld USD finansowania;
- 2019 – przejście na stanowisko CEO OpenAI i restrukturyzacja z modelem capped‑profit;
- 2022 – premiera ChatGPT, najszybciej rosnącej aplikacji w historii.